Uluslararası Tahkim Mahkemesi’nin (“ICC”) Kerkük-Ceyhan Boru Hattı’na ilişkin tahkim kararı son günlerde sıklıkla konuşulmaktadır. Bu kararın arka planını aşağıda ilgilenenler için aktarıyoruz:
🌐 Tahkim davası, Kerkük-Ceyhan Boru Hattı’nı ilgilendirmektedir. Bu petrol hattı, Irak’ın halihazırda en büyük petrol boru hattıdır. Bu hat ile Irak’ta üretilen ham petrol Ceyhan Terminali’ne taşınmakta olup taşınan ham petrol buradan tankerlere yüklenerek dünya pazarlarına ulaştırılmaktadır.
🌐 BOTAŞ verilerine göre iki paralel hattan oluşan ve toplam uzunluğu 1.876 km olan hattın yıllık taşıma kapasitesi 70,9 milyon ton’dur.
🌐 Hat, 1973 tarihli bir anlaşma çerçevesinde işletilmekte olup Türkiye ve Irak’ın ortak mülkiyetindedir.
↪ 1973 tarihli Türkiye-Irak Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması’na erişmek için bkz. https://lnkd.in/gSWwE6sh
↪ İlgili sözleşmenin tadiline ilişkin değişiklik anlaşması için bkz. https://lnkd.in/gMXAB_Pt
🌐 Irak’ın anayasal bir birimi olan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin BOTAŞ’a petrol satışı akabinde, 2014 yılında, Irak Merkezi Hükümeti’nin başvurusu ile tahkim süreci başlamıştır. Irak Merkezi Yönetimi, 1973 yılında Irak ile Türkiye arasında akdedilen anlaşmanın şartlarının Türkiye tarafından ihlal edildiğini ileri sürmüştür.
🌐 Uluslararası Tahkim Mahkemesi, Irak Merkezi Yönetimi’nin, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin kontrolündeki topraklardan çıkarılan petrol ve doğal gaz üzerindeki yetkisini tanımış ve Türkiye aleyhine 1,4 milyar Dolar tazminata hükmetmiştir.
🌐 Dün (28 Mart 2023) Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının resmi duyurusunda konuya ilişkin olarak şu hususlara dikkat çekilmiştir:
↪ Irak Merkezi Hükümeti ile yine Irak’ın anayasal bir birimi olan Irak Kürt Bölgesel Yönetimi arasında yıllardır süregelen petrol yönetim hakkı uyuşmazlığı söz konusudur.
↪ Türkiye bölgede yaşanan bütün istikrarsızlıklara rağmen 1973 yılından beri Irak-Türkiye Petrol Boru Hattı Sistemini çalışır durumda tutmak için milyarlarca dolarlık harcama yapmıştır.
↪ Tahkim davasında gelinen bu aşamasında hakem heyeti, Irak’ın beş talebinden dördünü reddetmiştir.
↪ Türkiye’nin taleplerinin büyük çoğunluğu hakem heyetince kabul edilmiştir.
↪ Hakem heyeti, Irak’ın Türkiye’ye tazminat ödemesine hükmetmiştir.
Duyuruya ulaşmak için bkz. https://lnkd.in/dqQXQwtU
