Kripto Varlık Piyasaları (MiCA) düzenlemesi, AB genelinde kripto varlıklarla ilgili hizmetlerin verilmesi ve sunulmasını düzenlemek için önerilen bir çerçevedir. MiCA, hızla gelişen kripto varlık piyasasında tüketicileri ve katılımcıları korurken yeniliği teşvik etmeyi amaçlar. Bu çerçevede, kripto varlık hizmet sağlayıcıları için kurallar ve lisanslama gereklilikleri belirlenmiştir. MiCA düzenlemesi, kripto varlık ihraççıları ve hizmet sağlayıcıları için çeşitli yükümlülükler getirirken, aynı zamanda kripto varlıkların özellikleri ve riskleri hakkında açıklama yapılmasını zorunlu kılar.
Zaman Çizelgesi (2017’den 2024’e)
- Aralık 2017:
- Yürütme Başkan Yardımcısı Dombrovskis’in Mektubu: Avrupa Bankacılık Otoritesi (EBA) ve Avrupa Menkul Kıymetler ve Piyasalar Otoritesi’ne (ESMA), kripto varlıklarla ilgili riskler konusunda yatırımcıları yeniden uyarmaları için çağrıda bulundu.
- Mart 2018:
- FinTech Eylem Planı: Avrupa Komisyonu, mevcut AB finansal hizmetler düzenleyici çerçevesinin kripto varlıklara uygulanabilirliğini değerlendirme ihtiyacını vurgulayan FinTech Eylem Planı’nı yayımladı.
- Ocak 2019:
- EBA ve ESMA Tavsiyesi: EBA ve ESMA, AB finansal hizmetler düzenleyici çerçevesinin kripto varlıklara uygulanabilirliği ve uygunluğu konusundaki tavsiyelerini yayımladı.
- Nisan 2019:
- G20 ve FSB Raporları: Kripto varlıklar ve ‘stablecoin’lerle ilgili uluslararası düzenleyici incelemeler başlatıldı. FSB, küresel finansal istikrar üzerindeki potansiyel etkileri ele aldı.
- 19 Aralık 2019 – 19 Mart 2020:
- Kamuoyu Danışma Süreci: Avrupa Komisyonu, bir AB kripto varlık çerçevesinin geliştirilmesi konusunda geri bildirim almak için açık bir kamuoyu danışma süreci yürüttü.
- 19 Aralık 2019 – 16 Ocak 2020:
- Etki Değerlendirmesi: Komisyon, MiCA’nın etkilerini değerlendirmek üzere bir etki değerlendirmesi başlattı.
- Mayıs 2020:
- Üye Devletler Danışmanlığı: Komisyon, Üye Devlet uzmanlarıyla MiCA üzerinde görüşmeler gerçekleştirdi ve taslak düzenlemeyi tartıştı.
- 19 Mayıs 2020:
- Dijital Finans Webinarı: Avrupa Komisyonu, Dijital Finans Outreach 2020 kapsamında kripto varlıklar üzerine bir webinar düzenledi.
- 29 Mayıs 2020:
- Regülasyon Denetleme Kurulu Onayı: MiCA düzenlemesi ile ilgili etki değerlendirmesi, Avrupa Komisyonu’nun Regülasyon Denetleme Kurulu tarafından onaylandı.
- Eylül 2020:
- Dijital Finans Stratejisi: Avrupa Komisyonu, AB’nin dijital devrimi benimsemesini sağlamak ve Avrupa’yı dijital çağa uygun hale getirmek için yeni bir dijital finans stratejisi başlattı.
- 24 Eylül 2020:
- MiCA Teklifi: Avrupa Komisyonu, daha geniş dijital finans paketi kapsamında MiCA Teklifi’ni sundu.
- 5 Aralık 2020:
- Konsey ve Komisyon Ortak Bildirisi: Kripto varlıkların potansiyel fırsatlarını değerlendirmek ve bunların yaratabileceği yeni riskleri ele almak için bir çerçeve oluşturma taahhüdü.
- Haziran 2021:
- Pilot Rejim Üzerinde Çalışmalar: Komisyon, DLT tabanlı finansal araçlar için bir pilot rejim oluşturma çalışmalarını başlattı.
- Ocak 2022:
- Finansal Eylem Görev Gücü (FATF) Önerileri: Kripto varlıklar konusunda kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele için FATF önerileri yayımlandı.
- 30 Haziran 2022:
- Geçici Anlaşmaya Varıldı: Ortak yasa koyucular arasında yapılan görüşmeler, MiCA Regülasyonu üzerinde geçici bir anlaşma ile sonuçlandı.
- 5 Ekim 2022:
- Üye Devlet Onayı: Daimi Temsilciler Komitesi (COREPER), MiCA üzerindeki geçici anlaşmayı onayladı ve teklifini AB Parlamentosu’na sundu.
- Kasım 2022:
- FATF Değerlendirmesi: FATF, MiCA’nın kara para aklama karşıtı uyumluluk açısından değerlendirilmesini içeren bir rapor yayımladı.
- 20 Nisan 2023:
- AB Parlamentosu Onayı: AB Parlamentosu genel kurulu, MiCA Regülasyonu lehine oy kullandı.
- 16 Mayıs 2023:
- Konsey Onayı: AB Konseyi, Parlamento’nun pozisyonunu kabul etti ve bu, yasama sürecindeki son adım oldu.
- 9 Haziran 2023:
- Resmi Gazete’de Yayınlanma: MiCA Regülasyonu’nun nihai metni, Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde yayımlandı ve yayımını izleyen 20. gün yürürlüğe girdi.
- 30 Haziran 2024:
- Stablecoinler için Kuralların Uygulanması: Varlık referanslı ve elektronik para token’larını kapsayan Başlık III ve IV yürürlüğe girecek. ESMA, EBA ile işbirliği içinde taslak Delegasyon Yasaları geliştirecek.
- 30 Aralık 2024:
- Kuralların Tam Uygulanması: MiCA kurallarının kalan kısımları yürürlüğe girecek ve düzenlemenin tam olarak uygulanması sağlanacak.
- 2024 ve Sonrası:
- Sürekli İzleme ve Değerlendirme: MiCA Regülasyonu’nun etkileri izlenecek ve gerekirse düzenlemelerde revizyonlar yapılacak.
MiCA’nın Kapsamı
MiCA, dağıtılmış defter teknolojisini kullanan üç ana kripto varlık kategorisini düzenlemektedir:
- Varlık Referanslı Tokenlar (ART’ler): Değeri, bir veya daha fazla resmi para birimi, emtia veya kripto varlık gibi başka varlıkların değerine referansla sabit tutulmaya çalışılan stablecoin’lerdir. Örneğin, bir token hem ABD Doları hem de Euro’ya referansla sabit bir değer korumaya çalışıyorsa, bu bir varlık referanslı token olarak nitelendirilir.
- Elektronik Para Tokenları (EMT’ler): Resmi bir para biriminin (örneğin, Euro) değerine sabitlenmiş bir stablecoin türüdür. Euro’ya sabitlenmiş bir stablecoin, elektronik para tokenı olarak sınıflandırılır.
- Diğer Kripto Varlıklar: Bu genel kategori, ART’ler veya EMT’ler olarak nitelendirilmeyen utility tokenlar ve diğer kripto varlıkları kapsar. Belirli bir hizmet veya ürüne dijital erişim sağlayan utility tokenlar bu kategoriye girer.
Bununla birlikte, MiCA bazı kripto varlık türlerini şu an için düzenleme dışında bırakmıştır:
- Menkul Kıymet Tokenları (Security Tokens): Hisse senedi, tahvil gibi geleneksel menkul kıymetleri dijital olarak temsil eden tokenlar. Bunlar mevcut menkul kıymet düzenlemeleri altında değerlendirilir.
- Non-Fungible Tokenlar (NFT’ler): Her biri benzersiz olan ve belirli bir varlık veya eserle ilişkilendirilen tokenlar. Şu an için MiCA kapsamına girmemektedir, ancak gelecekte düzenleyici gözden geçirmelere tabi olabilir.
- Merkez Bankası Dijital Para Birimleri (CBDC’ler): Merkezi bir otorite, genellikle bir merkez bankası tarafından çıkarılan dijital para birimleri. Bu varlıklar, MiCA düzenlemesinin dışında tutulmuştur çünkü genellikle ulusal merkez bankalarının kontrolündedir.
- Tamamen Algoritmik Stabilcoinler: Değerlerini korumak için yalnızca algoritmalara ve akıllı sözleşmelere dayanan stabilcoinler. Eğer başka varlıklara referans verilmiyorsa, MiCA tarafından düzenlenmez.
MiCA Nasıl Çalışır?
MiCA, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının ulusal düzenleyicilere kaydolmasını ve belirli organizasyonel, operasyonel ve iş davranış standartlarını karşılamasını zorunlu kılar. Bu standartlar arasında müşteri varlıklarını koruma, çıkar çatışmalarını önleme ve pazar şeffaflığını sağlama gibi önlemler yer alır. Kripto varlık ihraççıları, varlığın hakları ve riskleri hakkında bilgi veren “tanıtım yazıları” (whitepaper’lar) aracılığıyla açıklama yapmakla yükümlüdür. Özellikle stablecoin’ler, rezervler, yönetişim ve istikrar gereklilikleri açısından daha sıkı düzenlemelere tabidir.
MiCA Kapsamındaki Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları ve İhraççıları
MiCA düzenlemesi kapsamında faaliyet göstermek isteyen kripto varlık hizmet sağlayıcıları (CASP’ler) ve ihraççıları, düzenlemelere ve lisanslama gerekliliklerine tabidir. CASP’ler, AB üye ülkelerinden birinde ulusal bir düzenleyiciye resmi yetkilendirme için kaydolmalıdır. Kripto varlık ihraççıları ise, kripto varlıkların varlıkları ve riskleri hakkında zorunlu ayrıntıları kapsayan bir tanıtım yazısı yayınlamak zorundadır. Küçük projeler için bazı muafiyetler bulunmakla birlikte, bu ihraççılar AB halkına kripto varlıklar ihraç ederken birlik içinde tüzel kişilik olarak kaydolmalıdır.
MiCA’nın Yürürlüğe Giriş Tarihleri
MiCA’nın çoğu hükmü 30 Aralık 2024’ten itibaren uygulanmaya başlayacaktır, ancak varlık referanslı tokenlar ve elektronik para tokenlarının ihraççıları için izin zorunluluğu getiren kurallar 30 Haziran 2024 itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
MiCA, kripto varlık piyasalarını düzenlemeye yönelik kapsamlı bir yaklaşım sunarken, aynı zamanda belirli türleri dışarıda bırakarak bu piyasaların dinamik yapısını da göz önünde bulundurmaktadır.
MiCA’nın Gerekçesi
Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi, Avrupa Birliği’nin İşleyişine Dair Antlaşma’yı, özellikle de bunun 114. maddesini ve Avrupa Komisyonu’nun önerisini dikkate alarak, Ulusal parlamentolara taslak yasama belgesini ilettikten sonra, Avrupa Merkez Bankası’nın ve Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi’nin de görüşünü dikkate alarak, olağan yasama prosedürüne göre hareket ederek bu düzenlemeyi kabul etmiştir. [1] MiCA metninde sunulan gerekçenin Türkçe çevirisi aşağıda aktarılmaktadır:
(1) Komisyon’un Dijital Finans Stratejisi hakkındaki bildirimi, Birliğin finansal hizmetler mevzuatının dijital çağa uygun olmasını sağlamayı ve insanların yararına çalışan, geleceğe hazır bir ekonomi oluşturulmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Bu strateji, Birliğin finans sektöründe blockchain ve dağıtılmış defter teknolojisi (DLT) gibi dönüşüm teknolojilerinin geliştirilmesi ve benimsenmesi konusundaki belirgin ve teyit edilmiş politik çıkarını yansıtır.
(2) Finansal alanda, kripto varlıklar, DLT’nin başlıca uygulamalarından biridir. Kripto varlıklar, değer veya hakların dijital temsilleri olup, piyasa katılımcıları ve tüketiciler için önemli faydalar sağlayabilir. Sermaye artırma süreçlerini hızlandırarak ve rekabeti artırarak, kripto varlık ihraçları, küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) için daha ucuz, daha az zahmetli ve daha kapsayıcı bir finansman yöntemi sunabilir. Ödeme aracı olarak kullanıldığında, ödeme tokenları, özellikle sınır ötesi ödemelerde, aracıların sayısını sınırlayarak daha ucuz, daha hızlı ve daha verimli ödeme fırsatları sunabilir.
(3) Bazı kripto varlıklar, Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin 2014/65/EU sayılı Direktifi’nin 4(1) maddesinin (15) bendinde tanımlanan finansal araçlar olarak kabul edilmektedir. [2]Ancak, kripto varlıkların çoğunluğu Birliğin finansal hizmetler mevzuatı kapsamı dışında kalmaktadır. Kripto varlıklarla ilgili hizmetlere ilişkin kurallar bulunmamaktadır; bu, kripto varlık ticaret platformlarının işletilmesi, kripto varlıkların fiat para birimi veya diğer kripto varlıklarla değiştirilmesi veya kripto varlıkların saklanması gibi hizmetleri de içermektedir. Bu tür kuralların eksikliği, kripto varlık sahiplerini özellikle tüketiciyi koruma kurallarının kapsamadığı alanlarda risklere maruz bırakmaktadır. Bu tür kuralların eksikliği ayrıca, kripto varlıkların ikincil piyasasında piyasa bütünlüğüne ilişkin ciddi risklere yol açabilir; bu da piyasa manipülasyonu dahil olmak üzere çeşitli sorunları beraberinde getirebilir. Bu riskleri ele almak amacıyla, bazı Üye Devletler, Birlik finansal hizmetler mevzuatı kapsamı dışında kalan tüm veya belirli kripto varlıkları için özel kurallar getirmiştir. Diğer Üye Devletler de bu alanda mevzuat oluşturmayı düşünmektedir.
(4) Kripto varlıklar için genel bir Birlik çerçevesinin eksikliği, bu varlıklara yönelik kullanıcı güveninin azalmasına yol açabilir ve bu durum, bu varlıkların piyasasının gelişimini engelleyebilir; ayrıca Birlik şirketleri için yenilikçi dijital hizmetler, alternatif ödeme araçları veya yeni finansman kaynakları açısından fırsatların kaçırılmasına neden olabilir. Ayrıca, kripto varlıkları kullanan şirketler, farklı Üye Devletlerde kripto varlıklarının nasıl muamele göreceğine dair yasal bir kesinlikten yoksun kalacak ve bu durum, dijital yenilik için kripto varlıklarını kullanma çabalarını engelleyecektir. Kripto varlıklar için genel bir Birlik çerçevesinin olmaması, düzenleyici parçalanmaya da yol açabilir; bu da Tek Pazar’da rekabeti bozacak, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının faaliyetlerini sınır ötesinde genişletmelerini zorlaştıracak ve düzenleyici tahkim fırsatlarına neden olacaktır. Kripto varlık piyasası hala küçük çapta olup, finansal istikrar için bir tehdit oluşturmamaktadır. Ancak, belirli bir varlık veya varlık sepetine bağlanarak değerlerini sabitlemeyi amaçlayan bir alt küme kripto varlıkların tüketiciler tarafından geniş çapta benimsenmesi muhtemeldir. Bu tür bir gelişme, finansal istikrar, para politikası aktarımı veya parasal egemenlik açısından ek zorluklar ortaya çıkarabilir.
(5) Kripto varlıklar ve bunlarla ilgili faaliyetler ve hizmetler için belirli kurallar sağlamak ve uygulanabilir yasal çerçeveyi netleştirmek amacıyla Birlik düzeyinde özel ve uyumlu bir çerçevenin oluşturulması gereklidir. Böyle bir uyumlu çerçeve ayrıca, henüz Birliğin finansal hizmetler mevzuatı kapsamında olmayan kripto varlıklarla ilgili hizmetleri de kapsamalıdır. Bu tür bir çerçeve, yeniliği ve adil rekabeti desteklemeli, kripto varlık piyasalarında tüketiciyi koruma ve piyasa bütünlüğünü sağlarken, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının işlerini sınır ötesinde genişletmelerini sağlamalı ve faaliyetlerini sorunsuz bir şekilde yürütmeleri için bankacılık hizmetlerine erişimlerini kolaylaştırmalıdır. Ayrıca, finansal istikrarı sağlamalı ve bir para birimi, varlık veya bu tür varlıkların sepetine atıfta bulunarak fiyatlarını sabitlemeyi amaçlayan kripto varlıklardan kaynaklanabilecek para politikası risklerini ele almalıdır. Kripto varlıkların halka arzlarının veya bu tür kripto varlıklarla ilgili hizmetlerin düzenlenmesi yoluyla tüketiciyi koruma, piyasa bütünlüğü ve finansal istikrarı artırırken, Birlik çerçevesi altında kripto varlıkların piyasasında kullanılan temel teknolojiyi düzenlememeli ve hem izinsiz hem de izinli dağıtılmış defterlerin kullanılmasına izin vermelidir.
(6) Birliğin finansal hizmetler mevzuatı, belirli bir teknolojiyi kayırmamalıdır. 2014/65/EU sayılı Direktif’in 4(1) maddesinin (15) bendinde tanımlanan ‘finansal araçlar’ olarak kabul edilen kripto varlıklar, ihraçları veya transferleri için kullanılan teknolojiden bağımsız olarak mevcut genel Birlik mevzuatı kapsamında düzenlenmeye devam etmelidir.
(7) Merkez bankaları tarafından para otoritesi olarak hareket ederken ihraç edilen veya diğer kamu otoriteleri tarafından ihraç edilen kripto varlıklar, kripto varlıkları kapsayan Birlik çerçevesine tabi olmamalıdır. Aynı şekilde, bu tür kripto varlıklarla ilgili hizmetler sağlayan merkez bankaları veya diğer kamu otoriteleri de bu çerçeve kapsamında yer almamalıdır.
(8) Kripto varlıklar alanında kabul edilen herhangi bir mevzuat, spesifik, geleceğe dönük ve yenilikler ile teknolojik gelişmelere ayak uydurabilir olmalıdır. Bu nedenle, ‘kripto varlıklar’ ve ‘dağıtılmış defter teknolojisi’ en geniş şekilde tanımlanmalıdır ki, şu anda Birliğin finansal hizmetler mevzuatı kapsamında yer almayan tüm kripto varlık türlerini kapsayabilsin. Bu mevzuat ayrıca, kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele hedefine de katkıda bulunmalıdır. Bu nedenle, ‘kripto varlıklar’ tanımı, Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF) tavsiyelerinde belirtilen ‘sanal varlıklar’ tanımına karşılık gelmelidir. Aynı sebeple, kripto varlıklarla ilgili hizmetlerin listesi de FATF tarafından kara para aklama ile ilgili endişe yaratması muhtemel olan ve bu şekilde tanımlanan sanal varlık hizmetlerini kapsamalıdır.
(9) Kripto varlıklar arasında üç alt kategori ayırt edilmelidir ve bu alt kategorilere daha spesifik gereklilikler uygulanmalıdır. İlk alt kategori, bir dijital platforma veya dijital hizmetlere dijital erişim sağlamak amacıyla kullanılan ve yalnızca bu tokenin ihraççısı tarafından kabul edilen bir tür kripto varlığı kapsar (‘kullanım tokenleri’). Bu ‘kullanım tokenleri’, dijital bir platformun ve dijital hizmetlerin işleyişi ile ilgili finansal olmayan amaçlara sahiptir ve belirli bir tür kripto varlık olarak değerlendirilmelidir. İkinci alt kategori, ‘varlık referanslı tokenler’dir. Bu varlık referanslı tokenler, bir veya birkaç yasal para birimi, bir veya birkaç emtia, bir veya birkaç kripto varlık veya bu tür varlıkların sepetine referans vererek değerlerini sabit tutmayı amaçlar. Değerlerini sabitleyerek, bu varlık referanslı tokenler, sahipleri tarafından mal ve hizmet satın almak için bir ödeme aracı olarak ve bir değer saklama aracı olarak kullanılmayı amaçlar. Üçüncü alt kategori, esas olarak bir ödeme aracı olarak kullanılan ve yalnızca bir yasal para birimine referans vererek değerlerini sabitlemeyi amaçlayan kripto varlıklardır. Bu tür kripto varlıkların işlevi, Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin 2009/110/EC sayılı Direktifi’nin 2(2) maddesinde tanımlandığı şekliyle elektronik paranın işlevine çok benzer.[3] Elektronik para gibi, bu kripto varlıklar da madeni paralar ve banknotların elektronik bir ikamesi olarak işlev görür ve ödemeler yapmak için kullanılır. Bu kripto varlıklar, ‘elektronik para tokenleri’ veya ‘e-para tokenleri’ olarak tanımlanır.
(10) Benzerliklerine rağmen, elektronik para ve yalnızca bir yasal para birimine referans veren kripto varlıklar bazı önemli açılardan farklılık gösterir. 2009/110/EC sayılı Direktif’in 2(2) maddesinde tanımlandığı şekliyle elektronik para sahiplerine her zaman bir elektronik para kuruluşu üzerinde talep hakkı sağlanır ve sahiplerin, elektronik paralarını herhangi bir zamanda nominal değer üzerinden yasal para birimiyle geri çekme hakkı vardır. Buna karşılık, yalnızca bir yasal para birimine referans veren bazı kripto varlıklar, sahiplerine bu tür varlıkların ihraççıları üzerinde bir talep hakkı sağlamaz veya sağlasalar bile bu hak nominal değer üzerinden değildir veya geri çekme süresini sınırlarlar. Bu tür kripto varlıkların sahiplerine ihraççılar üzerinde bir talep hakkı sağlamaması veya bu talebin, referans verdikleri para birimi ile parite olmaması, bu kripto varlıkların kullanıcılarının güvenini zedeleyebilir. 2009/110/EC sayılı Direktif’te belirlenen kuralların atlatılmasını önlemek amacıyla, ‘e-para tokenleri’ tanımı, yasal olarak geçerli tek bir fiat para birimine referans veren tüm kripto varlık türlerini kapsayacak şekilde geniş olmalıdır. Düzenleyici arbitrajı önlemek amacıyla, e-para tokenlerinin ihraç edilmesi ile ilgili katı koşullar belirlenmelidir; bu koşullar arasında, bu tür e-para tokenlerinin, 575/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Tüzüğü’nde tanımlandığı şekliyle [4] bir kredi kuruluşu veya 2009/110/EC sayılı Direktif altında yetkilendirilmiş bir elektronik para kuruluşu tarafından ihraç edilmesi zorunluluğu da bulunmaktadır. Aynı sebepten dolayı, bu tür e-para tokenlerinin ihraççıları, bu tokenlerin kullanıcılarına, tokenlerini herhangi bir zamanda ve nominal değer üzerinden paraya çevrilebilecek bir hak sağlamak zorundadır. Çünkü e-para tokenleri de kripto varlıklardır ve tüketici koruması ve piyasa bütünlüğü açısından yeni zorluklar ortaya çıkarabilirler, bu nedenle bu düzenleme, bu zorlukları ele almak için kurallar getirilmesini gerektirmektedir.
(11) Kripto varlıkların ortaya çıkardığı farklı riskler ve fırsatlar göz önüne alındığında, kripto varlık ihraççılarına yönelik kurallar belirlemek gereklidir. Bu kurallar, herhangi bir türde kripto varlığı halka arz eden veya bu tür kripto varlıkların bir kripto varlık ticaret platformuna kabul edilmesini isteyen herhangi bir tüzel kişiyi kapsamalıdır.
(12) Kripto varlıklarla ilgili hizmetler sağlayan kuruluşlar için de özel kurallar belirlemek gereklidir. Bu tür hizmetlerin ilk kategorisi, kripto varlık ticaret platformlarının işletilmesini, kripto varlıkların yasal para birimleriyle veya diğer kripto varlıklarla değiştirilmesini (kendi hesaplarına ticaret yaparak) ve üçüncü taraflar adına kripto varlıkların muhafaza edilmesi ve yönetilmesini içermektedir. İkinci kategori hizmetler ise kripto varlıkların yerleştirilmesi, kripto varlıklara yönelik emirlerin alınması veya iletilmesi, üçüncü taraflar adına kripto varlık emirlerinin gerçekleştirilmesi ve kripto varlıklarla ilgili danışmanlık hizmetlerini içermektedir. Profesyonel olarak bu tür kripto varlık hizmetleri sağlayan herhangi bir kişi, bir ‘kripto varlık hizmet sağlayıcısı’ olarak kabul edilmelidir.
(13) Kripto varlıkların halka arzlarının veya kripto varlık ticaret platformlarına kabul edilmelerinin, bu tür varlıkları ihraç edenler tarafından yetkili makamlarca uygun bir şekilde izlenmesi ve denetlenmesi gereklidir. Kripto varlık ihraççılarının tüzel kişiler olması gereklidir.
(14) Tüketici korumasını sağlamak amacıyla, kripto varlık satın almak isteyen potansiyel alıcıların, satın almayı düşündükleri kripto varlıkların özellikleri, işlevleri ve riskleri hakkında bilgilendirilmesi gereklidir. Avrupa Birliği içinde bir kripto varlığı halka arz eden veya bu varlıkların bir kripto varlık ticaret platformunda işlem görmesini isteyen ihraççıların, zorunlu açıklamalar içeren bir bilgi dokümanı (‘kripto varlık beyaz kitabı’) hazırlamaları, bunu yetkili makamlara bildirmeleri ve yayımlamaları gerekmektedir. Bu kripto varlık beyaz kitabı, ihraççı hakkında genel bilgi, topladıkları sermaye ile gerçekleştirilecek proje, halka arz veya kripto varlıkların bir ticaret platformuna kabul edilmesi, bu varlıklarla ilgili hak ve yükümlülükler, kullanılan teknolojiler ve ilgili riskler hakkında bilgi içermelidir. Kripto varlık beyaz kitabında yer alan ve varsa ilgili pazarlama iletişimlerinde bulunan bilgilerin adil, açık ve yanıltıcı olmaması gereklidir.
(15) Orantılı bir yaklaşım sağlamak amacıyla, ücretsiz olarak sunulan kripto varlıklar, yalnızca nitelikli yatırımcılara sunulan ve sadece bu nitelikli yatırımcılar tarafından elde tutulabilen kripto varlıklar, belirli bir ülkede küçük bir grup kişiye sunulan veya diğer kripto varlıklarla değiştirilemeyen benzersiz kripto varlıklar için kripto varlık beyaz kitabı hazırlama zorunluluğu olmamalıdır.
(16) Küçük ve orta ölçekli işletmeler ile start-up’lar aşırı idari yükümlülüklere tabi olmamalıdır. Avrupa Birliği içinde, 12 aylık bir dönem boyunca belirli bir toplam eşiği aşmayan halka arzlar, kripto varlık beyaz kitabı hazırlama zorunluluğundan muaf tutulmalıdır. Bununla birlikte, iş-tüketici ilişkileri içeriyorsa, bu tür halka arzlar için Avrupa Birliği’nin tüketici koruma yasaları, örneğin Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin 2011/83/EU sayılı Direktifi [5], 2005/29/EC sayılı Direktif [6] veya Konsey’in 93/13/EEC sayılı Direktifi [7] geçerli olmalıdır.
(17) Halka arz, henüz operasyonel olmayan bir hizmet için geçerli olan kullanım tokenlerini içerdiğinde, kripto varlık beyaz kitabında belirtilen halka arz süresi 12 ayı aşmamalıdır. Bu halka arz süresi, ürün veya hizmetin fiili olarak ne zaman operasyonel hale geleceğinden bağımsızdır ve kullanım tokeni sahibi, bu halka arz süresinin bitiminden sonra bile bu tokeni kullanabilir.
(18) Denetimi sağlamak amacıyla, kripto varlık ihraççılarının, kripto varlıkların Avrupa Birliği’nde halka arzından veya bu varlıkların bir kripto varlık ticaret platformunda işlem görmesinden önce, kripto varlık beyaz kitabını ve varsa pazarlama iletişimlerini yetkili makama bildirmeleri gereklidir. Üçüncü ülkelerde yerleşik olan ihraççıların, kripto varlık beyaz kitabını ve varsa pazarlama iletişimlerini, bu varlıkların ilk olarak sunulacağı veya ticaret platformuna kabul edileceği üye devletin yetkili makamına bildirmeleri gereklidir.
(19) Gereksiz idari yüklerin önlenmesi gereklidir. Yetkili makamlar, bir kripto varlık beyaz kitabını yayımlanmadan önce onaylamak zorunda olmamalıdır. Bununla birlikte, yetkili makamlar, yayımlandıktan sonra kripto varlık beyaz kitabında ve varsa pazarlama iletişimlerinde ek bilgiler talep etme yetkisine sahip olmalıdır.
(20) Yetkili makamlar, ilgili gerekliliklere uymayan bir kripto varlığın halka arzını veya bu varlığın bir ticaret platformuna kabul edilmesini askıya alma veya yasaklama yetkisine sahip olmalıdır. Ayrıca, yetkili makamlar, ihraççının bu gerekliliklere uymadığını belirten bir uyarıyı kendi internet sitesinde veya basın bildirisi yoluyla yayımlama yetkisine de sahip olmalıdır.
(21) Kripto varlık beyaz kitabı ve varsa pazarlama iletişimleri, yetkili makama usulüne uygun bir şekilde bildirildikten sonra yayımlanmalı ve kripto varlık ihraççıları bu varlıkları tüm Avrupa Birliği genelinde halka arz edebilmeli ve bu varlıkların bir ticaret platformuna kabul edilmesini talep edebilmelidir.
(22) Tüketici korumasını daha da sağlamak amacıyla, kripto varlıkları doğrudan ihraççıdan veya ihraççı adına kripto varlıkları yerleştiren bir kripto varlık hizmet sağlayıcısından satın alan tüketicilere, satın alma işlemlerinden sonra belirli bir süre boyunca cayma hakkı tanınmalıdır. Ancak, ihraççının bir zaman sınırı belirlediği halka arzlarda, bu cayma hakkı abonelik süresi sona erdikten sonra kullanılamamalıdır. Ayrıca, kripto varlıklar bir ticaret platformunda işlem görmeye başlarsa, bu cayma hakkı uygulanmamalıdır çünkü bu durumda kripto varlıkların fiyatı kripto varlık piyasalarının dalgalanmalarına bağlı olacaktır.
(23) Kripto varlık beyaz kitabı yayımlama zorunluluğundan muaf tutulan tüm kripto varlık ihraççıları, diğer varlıkların yanı sıra, dürüst, adil ve profesyonel bir şekilde hareket etmelidir. Kripto varlık sahipleriyle adil, açık ve doğru bir şekilde iletişim kurmalı, çıkar çatışmalarını belirlemeli, önlemeli, yönetmeli ve açıklamalıdır. Sistem ve güvenlik protokollerinin Avrupa Birliği standartlarını karşıladığından emin olmak için etkili idari düzenlemelere sahip olmalıdır. Yetkili makamların denetim görevlerinde yardımcı olmak amacıyla, Avrupa Menkul Kıymetler ve Piyasalar Kurumu (ESMA), Avrupa Bankacılık Otoritesi (EBA) ile yakın iş birliği içinde, bu sistemler ve güvenlik protokollerine ilişkin Avrupa Birliği standartlarını daha da belirlemek amacıyla yönergeler yayımlamakla görevlendirilmelidir.
(24) Kripto varlık ihraççıları ve yönetim organları, halka sağlanan bilgiler nedeniyle medeni sorumluluk kurallarına tabi olmalıdır.
(25) Varlığa dayalı tokenlar, değerlerini çeşitli itibari para birimlerine, bir veya daha fazla emtiaya, bir veya daha fazla diğer kripto varlığa veya bu varlıkların bir sepetine referans alarak sabit tutmayı amaçlar. Bu nedenle, kullanıcılar tarafından değer transferi yapmak veya ödeme aracı olarak kullanılmak üzere geniş çapta benimsenebilirler ve diğer kripto varlıklara kıyasla tüketici koruması ve piyasa bütünlüğü açısından artan riskler taşıyabilirler. Varlığa dayalı token ihraççıları, diğer kripto varlık ihraççılarına kıyasla daha sıkı gerekliliklere tabi olmalıdır.
(26) Değerlerini sabit tutmayı amaçlayan ve talep değişikliklerine yanıt olarak kripto varlık arzını artırmayı veya azaltmayı sağlayan protokoller aracılığıyla çalışan algoritmik ‘stablecoin’ler, başka bir veya birkaç varlığa referans alarak değerlerini sabit tutmayı amaçlamadıkları sürece varlığa dayalı token olarak kabul edilmemelidir.
(27) Varlığa dayalı tokenların halka arzının düzgün bir şekilde denetlenmesi ve izlenmesi için, bu tür tokenların ihraççılarının Avrupa Birliği’nde kayıtlı bir ofisi olmalıdır.
(28) Avrupa Birliği’nde varlığa dayalı tokenların halka arzı veya bu tür kripto varlıkların bir kripto varlık ticaret platformunda işlem görmesi, yalnızca yetkili makamın ihraççıyı yetkilendirmesi ve bu varlıklara ilişkin kripto varlık beyaz kitabını onaylaması durumunda mümkün olmalıdır. Yetkilendirme gerekliliği, varlığa dayalı tokenların yalnızca nitelikli yatırımcılara sunulduğu veya halka arzının belirli bir eşik değerin altında olduğu durumlar için geçerli olmamalıdır. Avrupa Birliği’nde yetkilendirilmiş kredi kurumları, varlığa dayalı tokenlar ihraç etmek için başka bir yetkilendirme almak zorunda olmamalıdır. Bu durumlarda, varlığa dayalı token ihraççısı, alıcıları bu tür varlıkların özellikleri ve riskleri hakkında bilgilendirmek amacıyla bir kripto varlık beyaz kitabı hazırlamalı ve bunu ilgili yetkili makama bildirmelidir.
(29) Yetkili makam, varlığa dayalı tokenların potansiyel ihraççısının iş modelinin, finansal istikrar, para politikası aktarımı ve parasal egemenlik açısından ciddi bir tehdit oluşturabileceği durumlarda yetkilendirme vermekten kaçınmalıdır. Yetkili makam, yetkilendirme vermeden önce Avrupa Bankacılık Otoritesi (EBA), Avrupa Menkul Kıymetler ve Piyasalar Kurumu (ESMA) ve eğer varlığa dayalı tokenlar Avrupa Birliği para birimlerine referans veriyorsa, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve ilgili ulusal merkez bankası ile istişare etmelidir. EBA, ESMA, ECB ve ilgili ulusal merkez bankaları, yetkili makama potansiyel ihraççının başvurusu hakkında bağlayıcı olmayan bir görüş sunmalıdır. Varlığa dayalı token ihraççısını yetkilendirirken, yetkili makam aynı zamanda bu kuruluş tarafından üretilen kripto varlık beyaz kitabını da onaylamalıdır. Yetkili makam tarafından verilen yetki tüm Avrupa Birliği genelinde geçerli olmalı ve varlığa dayalı tokenların Tek Pazar’da halka arz edilmesine ve bu varlıkların kripto varlık ticaret platformlarında işlem görmesine olanak sağlamalıdır. Aynı şekilde, kripto varlık beyaz kitabı da tüm Avrupa Birliği için geçerli olmalı ve Üye Devletler ek gereklilikler getirememelidir.
(30) Tüketici korumasını sağlamak amacıyla, varlığa dayalı token ihraççıları her zaman token sahiplerine açık, adil ve yanıltıcı olmayan bilgiler sağlamalıdır. Varlığa dayalı tokenlarla ilgili kripto varlık beyaz kitabı, sabitleme mekanizması, rezerv varlıkların yatırım politikası, rezerv varlıkların saklama düzenlemeleri ve sahiplerine sağlanan haklar hakkında bilgi içermelidir. Varlığa dayalı token ihraççıları, token sahiplerine rezerv varlıklar üzerinde doğrudan bir hak veya itfa hakkı sunmadığı durumlarda, ilgili kripto varlık beyaz kitabı bu konuda net ve açık bir uyarı içermelidir. Varlığa dayalı token ihraççılarının pazarlama iletişimleri de, token sahiplerine bu tür doğrudan hakların sunulmadığı durumlarda aynı ifadeyi içermelidir.
(31) Kripto varlık beyaz kitabına ek olarak, varlığa dayalı token ihraççıları, token sahiplerine sürekli bilgi sağlamalıdır. Özellikle, dolaşımdaki varlığa dayalı tokenların miktarını ve rezerv varlıkların değerini ve bileşimini en azından aylık olarak web sitelerinde açıklamalıdırlar. Varlığa dayalı tokenların değerini veya rezerv varlıkları önemli ölçüde etkileyebilecek herhangi bir olayı açıklamalıdırlar; bu durum, bu kripto varlıkların bir kripto varlık ticaret platformunda işlem görüp görmediğinden bağımsız olarak geçerlidir.
(32) Tüketici korumasını sağlamak amacıyla, varlığa dayalı token ihraççıları her zaman dürüst, adil ve profesyonel bir şekilde hareket etmeli ve varlığa dayalı token sahiplerinin çıkarları doğrultusunda en iyi şekilde hareket etmelidir. Ayrıca, varlığa dayalı token sahiplerinden gelen şikayetleri ele almak için açık bir prosedür oluşturmalıdırlar.
(33) Varlığa dayalı token ihraççıları, yöneticileri, hissedarları, müşterileri veya üçüncü taraf hizmet sağlayıcıları ile olan ilişkilerinden kaynaklanabilecek çıkar çatışmalarını belirlemek, yönetmek ve gerekirse açıklamak için bir politika oluşturmalı ve uygulamalıdır.
(34) Varlığa dayalı token ihraççıları, iyi tanımlanmış, şeffaf ve tutarlı sorumluluk hatları ile açık bir organizasyon yapısı ve maruz kalabilecekleri veya kalabilecekleri riskleri belirlemek, yönetmek, izlemek ve raporlamak için etkili süreçler içeren sağlam bir yönetişim düzenine sahip olmalıdır. Bu ihraççıların yönetim organları ve hissedarları, yeterli itibara sahip olmalı, yeterli uzmanlığa sahip olmalı ve kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele amacıyla uygun ve yeterli niteliklere sahip olmalıdır. Varlığa dayalı token ihraççıları, faaliyetlerinin ölçeğine uygun kaynakları kullanmalı ve faaliyetlerinin sürekliliğini ve düzenliliğini her zaman sağlamalıdır. Bu amaçla, varlığa dayalı token ihraççıları, sistemlerinde ve prosedürlerinde bir kesinti olması durumunda çekirdek ödeme faaliyetlerinin yürütülmesini sağlamak amacıyla bir iş sürekliliği politikası oluşturmalıdır. Ayrıca, varlığa dayalı token ihraççıları, güçlü bir iç kontrol ve risk değerlendirme mekanizmasına sahip olmalı ve alınan bilgilerin bütünlüğünü ve gizliliğini garanti eden bir sistem kurmalıdır.
(35) Varlığa dayalı token ihraççıları genellikle bu kripto varlıkların ihraç edilmesini, transfer edilmesini ve sahiplerine dağıtılmasını sağlayan bir dizi kuruluşun merkezindedir. Bu nedenle, varlığa dayalı token ihraççıları, sabitleme mekanizmasını ve tokenların değerini destekleyen rezerv varlıkların yatırımını, bu rezerv varlıkların saklanmasını ve varsa, varlığa dayalı tokenların halka dağıtımını sağlayan bu üçüncü taraf kuruluşlarla uygun sözleşme düzenlemelerini kurmalı ve sürdürmelidir.
(36) Daha geniş finansal sistemdeki finansal istikrar risklerini ele almak amacıyla, varlığa dayalı token ihraççıları sermaye gereksinimlerine tabi olmalıdır. Bu sermaye gereksinimleri, varlığa dayalı tokenların ihraç büyüklüğüne orantılı olmalı ve bu nedenle varlığa dayalı tokenların değerini destekleyen rezerv varlıkların bir yüzdesi olarak hesaplanmalıdır. Ancak, yetkili makamlar, ihraççının risk değerlendirme mekanizmasının, rezervdeki varlıkların kalitesi ve oynaklığı veya varlığa dayalı tokenların toplam değeri ve sayısı gibi faktörlerin değerlendirilmesi temelinde, gerekli öz sermaye gereksinimlerinin miktarını artırma veya azaltma yetkisine sahip olmalıdır.
(37) Varlığa dayalı tokenların değerini sabitlemek için, ihraççılar bu kripto varlıkları destekleyen rezerv varlıkları her zaman muhafaza etmeli ve yönetmelidir. Varlığa dayalı token ihraççıları, bu rezerv varlıkların ihtiyatlı bir şekilde yönetilmesini sağlamalıdır ve özellikle, varlığa dayalı tokenların yaratılması ve yok edilmesinin her zaman rezerv varlıklarında karşılık gelen bir artış veya azalma ile eşleştirilmesini sağlamalıdır. Ayrıca, bu artış veya azalışın, rezerv varlıkların piyasası üzerinde olumsuz etkilerden kaçınacak şekilde uygun şekilde yönetilmesini sağlamalıdırlar. Varlığa dayalı kripto varlık ihraççıları bu nedenle, rezerv varlıklarının bileşimi, varlık tahsisi, rezerv varlıklarının oluşturduğu risklerin kapsamlı değerlendirmesi, varlığa dayalı tokenların yaratılması ve yok edilmesi prosedürleri, varlığa dayalı tokenların satın alınması ve itfa edilmesi prosedürleri ve rezerv varlıklarının yatırım politikası gibi konuları detaylandıran politikalar oluşturmalı ve sürdürmelidirler.
(38) Varlığa dayalı tokenların kaybolma riskini önlemek ve bu varlıkların değerini korumak amacıyla, ihraççılar rezerv varlıkları için yeterli bir saklama politikası oluşturmalıdır. Bu politika, rezerv varlıklarının her zaman ihraççının kendi varlıklarından tamamen ayrılmasını, bu varlıkların ipotek edilmemesini veya teminat olarak rehin verilmemesini ve varlığa dayalı token ihraççısının bu rezerv varlıklarına anında erişim sağlamasını garanti etmelidir. Rezerv varlıklarının niteliğine bağlı olarak, bu varlıklar ya 575/2013 sayılı Yönetmelik anlamında bir kredi kurumu tarafından ya da yetkilendirilmiş bir kripto varlık hizmet sağlayıcısı tarafından saklanmalıdır.[8] Rezerv varlıklarını saklayan kredi kurumları veya kripto varlık hizmet sağlayıcıları, bu rezerv varlıkların kaybolmasından, ihraççıya veya varlığa dayalı token sahiplerine karşı sorumlu olacaktır, aksi takdirde bu kaybın makul kontrolün ötesindeki bir dış olaydan kaynaklandığını kanıtlamaları gerekecektir.
(39) Varlığa dayalı token sahiplerini, tokenların değerini destekleyen rezerv varlıklarının değerindeki azalmaya karşı korumak amacıyla, ihraççılar bu rezerv varlıkları güvenli, düşük riskli ve minimal piyasa ve kredi riski taşıyan varlıklara yatırmalıdır. Varlığa dayalı tokenlar bir ödeme aracı olarak kullanılabileceğinden, rezerv varlıklarının yatırımından kaynaklanan tüm kar veya zararlar varlığa dayalı token ihraççısı tarafından karşılanmalıdır.
(40) Bazı varlığa dayalı tokenlar, tüm sahiplerine, itfa hakları veya ihraççıya veya rezerv varlıklara karşı talep hakları gibi haklar sunabilirken, diğer varlığa dayalı tokenlar tüm sahiplerine bu tür haklar sağlamayabilir ve itfa hakkını belirli sahiplerle sınırlayabilir. Varlığa dayalı tokenlara ilişkin herhangi bir düzenlemenin bu durumları kapsayacak kadar esnek olması gerekmektedir. Varlığa dayalı token ihraççıları bu nedenle, token sahiplerine ihraççıya veya rezerv varlıklara karşı doğrudan bir talep veya itfa hakkı sağlayıp sağlamadıkları konusunda bilgi vermelidir. Varlığa dayalı token ihraççıları tüm sahiplerine doğrudan haklar sunduklarında, bu hakların hangi koşullar altında kullanılabileceğini açıkça belirlemelidirler. Varlığa dayalı token ihraççıları, bu tür doğrudan hakları yalnızca belirli token sahipleriyle sınırladıklarında bile, tüm token sahiplerine asgari haklar sunmalıdır. Varlığa dayalı token ihraççıları, bu tokenların likiditesini sağlamak için kripto varlık hizmet sağlayıcılarıyla yeterli likidite düzenlemeleri yapmalı ve bu düzenlemeleri sürdürmelidir. Eğer varlığa dayalı tokenların değeri, rezerv varlıklarının değerinden önemli ölçüde saparsa, token sahipleri, tokenlarının rezerv varlıklarına karşı doğrudan ihraççıdan itfa edilmesini talep etme hakkına sahip olmalıdır. Varlığa dayalı token ihraççıları gönüllü olarak faaliyetlerini durdurduklarında veya düzenli bir şekilde tasfiye edildiklerinde, rezerv varlıklarının gelirlerinin token sahiplerine ödenmesini sağlamak için sözleşmesel düzenlemelere sahip olmalıdırlar.
(41) Varlığa dayalı tokenların esas olarak bir değişim aracı olarak kullanılmasını sağlamak ve bir değer saklama aracı olarak kullanılmasını engellemek amacıyla, varlığa dayalı token ihraççıları ve herhangi bir kripto varlık hizmet sağlayıcısı, kullanıcıların varlığa dayalı tokenları ellerinde tuttukları süre boyunca bu tokenlar için faiz ödememelidir. Belirli varlığa dayalı tokenlar veya elektronik para tokenları, potansiyel olarak büyük bir müşteri tabanına sahip olmaları, potansiyel yüksek piyasa kapitalizasyonuna sahip olmaları, rezerv varlıklarının potansiyel büyüklüğü, potansiyel yüksek işlem hacmi, finansal sistemle potansiyel bağlantıları veya potansiyel sınır ötesi kullanımları nedeniyle önemli olarak kabul edilmelidir. Bu önemli varlığa dayalı tokenlar veya elektronik para tokenları, çok sayıda kullanıcı tarafından kullanılabilecek ve finansal istikrar, para politikası iletimi veya parasal egemenlik açısından belirli zorluklar yaratabilecekleri için, diğer varlığa dayalı tokenlar veya elektronik para tokenlarından daha katı gerekliliklere tabi olmalıdır.
(42) Büyük ölçekli olmaları nedeniyle, önemli varlığa dayalı tokenlar, diğer kripto varlıklar ve daha sınırlı ihraç edilen varlığa dayalı tokenlara göre finansal istikrar açısından daha büyük riskler oluşturabilir. Bu nedenle, önemli varlığa dayalı token ihraççıları, daha sınırlı ihraç edilen diğer kripto varlık veya varlığa dayalı token ihraççılarından daha katı gerekliliklere tabi olmalıdır. Özellikle daha yüksek sermaye gereksinimlerine, birlikte çalışabilirlik gereksinimlerine tabi tutulmalı ve bir likidite yönetimi politikası oluşturmalıdırlar.
(43) Varlığa dayalı token ihraççıları, faaliyetlerini durdurduklarında veya ulusal iflas yasalarına göre düzenli olarak faaliyetlerini sonlandırdıklarında, varlığa dayalı token sahiplerinin haklarının korunduğundan emin olmak için düzenli bir tasfiye planı hazırlamalıdır.
(44) Elektronik para tokenları ihraççıları, 2013/36/EU sayılı Direktif kapsamında bir kredi kurumu olarak [9] veya 2009/110/EC sayılı Direktif kapsamında bir elektronik para kurumu olarak yetkilendirilmiş olmalı ve bu Yönetmelikte aksi belirtilmedikçe 2009/110/EC sayılı Direktifin ilgili operasyonel gereksinimlerine uymalıdır. Elektronik para tokenları ihraççıları, bir kripto varlık beyaz kitabı hazırlamalı ve bunu yetkili otoritelerine bildirmelidir. Elektronik para tokenlarının ihraç büyüklüğünün belirli bir eşik değerinin altında olduğu veya yalnızca nitelikli yatırımcılar tarafından tutulabildiği durumlarda, bu ihraççılar yetkilendirme gereksinimlerinden muaf tutulmalıdır. Ancak, ihraççılar her zaman bir kripto varlık beyaz kitabı hazırlamalı ve bunu yetkili otoritesine bildirmelidir.
(45) Elektronik para tokenı sahiplerine, ilgili elektronik para tokenlarının ihraççısına karşı bir talep hakkı verilmelidir. Elektronik para tokenı sahiplerine, tokenlarının dayandığı fiat para birimi ile aynı değerde ve herhangi bir zamanda tokenlarını itfa etme hakkı verilmelidir. Elektronik para tokenı ihraççıları, tokenların fiat para birimi karşılığında itfa edilmesi talep edildiğinde bir ücret uygulayabilir. Bu ücret, elektronik para tokenı ihraççısının karşılaştığı fiili maliyetlere orantılı olmalıdır.
(46) Elektronik para tokenları ihraççıları ve herhangi bir kripto varlık hizmet sağlayıcısı, kullanıcıların ellerinde tuttukları elektronik para tokenları için faiz ödememelidir.
(47) Bir elektronik para tokenı ihraççısı tarafından hazırlanan kripto varlık beyaz kitabı, ihraççı ve elektronik para tokenlarının teklifi veya bu tokenların bir kripto varlık ticaret platformunda işlem görmek üzere kabul edilmesiyle ilgili, potansiyel alıcıların bilinçli bir satın alma kararı verebilmeleri ve teklifle ilgili riskleri anlayabilmeleri için gerekli olan tüm bilgileri içermelidir. Kripto varlık beyaz kitabı ayrıca, elektronik para tokenı sahiplerine, fiat para birimine eşdeğer bir değerde ve herhangi bir zamanda tokenlarını itfa etme hakkı sağlayan bir talep hakkı verildiğini açıkça belirtmelidir.
(48) Bir elektronik para tokenı ihraççısı, elektronik para tokenı karşılığında aldığı fonları, elektronik para tokenının dayandığı aynı para biriminde olan varlıklara yatırmalıdır; bu, çapraz para birimi risklerini önlemek amacıyla yapılmalıdır.
(49) Önemli elektronik para tokenları, önemli olmayan elektronik para tokenları ve geleneksel elektronik paralardan daha büyük finansal istikrar riskleri taşıyabilir. Bu nedenle, önemli elektronik para tokenları ihraççıları, ek gereksinimlere tabi olmalıdır. Elektronik para tokenları ihraççıları özellikle, diğer elektronik para tokenı ihraççılarından daha yüksek sermaye gereksinimlerine, birlikte çalışabilirlik gereksinimlerine tabi olmalı ve bir likidite yönetim politikası oluşturmalıdır. Elektronik para tokenları ihraççıları ayrıca, rezerv varlıklarının saklanması, rezerv varlıkları için yatırım kuralları ve düzenli bir tasfiye planı oluşturma yükümlülüğü gibi varlığa dayalı token ihraççılarına uygulanan belirli gereksinimlere de uymalıdır.
(50) Kripto varlık hizmetleri, yalnızca bir Üye Devlet’te kayıtlı ofisi bulunan ve o Üye Devlet’teki yetkili otoriteden kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak yetki almış tüzel kişiler tarafından sağlanmalıdır.
(51) Bu Yönetmelik, Birlik içinde yerleşik kişiler için üçüncü ülke firmalarından kripto varlık hizmetleri alma imkanını etkilememelidir. Bir üçüncü ülke firması, Birlik içinde yerleşik bir kişinin kendi inisiyatifiyle kripto varlık hizmetleri sağladığında, bu hizmetler Birlik içinde sunulmuş sayılmamalıdır. Ancak, bir üçüncü ülke firması, Birlik içinde müşterileri veya potansiyel müşterileri çekmek için reklam yapar veya kripto varlık hizmetleri veya faaliyetlerini tanıtırsa, bu hizmetler müşterinin kendi inisiyatifiyle sağlanmış sayılmayacaktır. Bu durumda, üçüncü ülke firması kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak yetkilendirilmelidir.
(52) Bugüne kadar kripto varlık hizmet sağlayıcılarının nispeten küçük ölçekli olmaları nedeniyle, bu hizmet sağlayıcılarının yetkilendirilmesi ve denetlenmesi yetkisi ulusal yetkili otoritelere verilmelidir. Yetkilendirme, tüzel kişinin kayıtlı ofisinin bulunduğu Üye Devlet’in yetkili otoritesi tarafından verilmelidir. Bu yetkilendirme, kripto varlık hizmet sağlayıcısının yetkilendirildiği hizmetleri belirtmeli ve Birlik genelinde geçerli olmalıdır.
(53) Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının hizmet sağlama konusunda şeffaflık sağlamak amacıyla, ESMA, Birlik genelinde bu hizmetleri sağlamak üzere yetkilendirilmiş olan tüzel kişilere ilişkin bilgilerin yer alacağı bir kripto varlık hizmet sağlayıcıları sicili oluşturmalıdır. Bu sicil ayrıca, yetkili otoritelere bildirilmiş ve kripto varlık ihraççıları tarafından yayımlanmış kripto varlık beyaz kitaplarını da içermelidir.
(54) Birlik finansal hizmetler mevzuatına tabi bazı firmalar, önceden yetkilendirme olmaksızın kripto varlık hizmetleri sunabilmelidir. 2013/36/EU sayılı Direktif kapsamında yetkilendirilmiş kredi kuruluşları, kripto varlık hizmetleri sağlamak için başka bir yetkiye ihtiyaç duymamalıdır. 2014/65/EU sayılı Direktif kapsamında yatırım hizmetleri sunma yetkisine sahip yatırım firmaları da, bu Direktif kapsamında kripto varlık hizmetleri sağlamak için başka bir yetkilendirme olmaksızın Birlik genelinde kripto varlık hizmetleri sunabilmelidir.
(55) Tüketici korumasını, piyasa bütünlüğünü ve finansal istikrarı sağlamak amacıyla, kripto varlık hizmet sağlayıcıları her zaman dürüst, adil ve profesyonel bir şekilde müşterilerinin çıkarlarına en uygun şekilde hareket etmelidir. Kripto varlık hizmetleri, Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin 2002/65/EC sayılı Direktifinde tanımlanan “finansal hizmetler” olarak kabul edilmelidir.[10] Uzaktan pazarlama yoluyla sunulduklarında, kripto varlık hizmet sağlayıcıları ile tüketiciler arasındaki sözleşmeler bu Direktife tabi olmalıdır. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, müşterilerine net, adil ve yanıltıcı olmayan bilgiler sunmalı ve kripto varlıklarla ilgili riskler hakkında uyarıda bulunmalıdır. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları fiyatlandırma politikalarını kamuya açık hale getirmeli, bir şikayet çözümleme prosedürü kurmalı ve çıkar çatışmalarını belirlemek, önlemek, yönetmek ve açıklamak için sağlam bir politika oluşturmalıdır.
(56) Tüketici korumasını sağlamak amacıyla, kripto varlık hizmet sağlayıcıları bazı teminat gereksinimlerine uymalıdır. Bu teminat gereksinimleri, sağladıkları hizmet türlerine bağlı olarak, sabit bir miktar veya önceki yılın sabit genel giderlerine orantılı olarak belirlenmelidir.
(57) Kripto varlık hizmet sağlayıcıları güçlü bir örgütsel yapıya sahip olmalıdır. Yöneticileri ve ana hissedarları, kara para aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadele amacıyla güvenilir ve uygun olmalıdır. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, yeterli beceri, bilgi ve uzmanlığa sahip yönetim ve personel istihdam etmeli ve işlevlerini yerine getirmek için tüm makul adımları atmalıdır. Bu, bir iş sürekliliği planı hazırlamayı da içermelidir. Ayrıca, sağlam iç kontrol ve risk değerlendirme mekanizmalarına sahip olmalı ve alınan bilgilerin bütünlüğünü ve gizliliğini sağlamak için yeterli sistem ve prosedürler oluşturmalıdır. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, sundukları kripto varlık hizmetleriyle ilgili tüm işlemlerin, emirlerin ve hizmetlerin kayıtlarını tutmak için uygun düzenlemelere sahip olmalıdır. Ayrıca, müşterilerinin işlemlerine ilişkin potansiyel piyasa suistimalini tespit etmek için sistemlere sahip olmalıdırlar.
(58) Tüketici korumasını sağlamak amacıyla, kripto varlık hizmet sağlayıcıları, müşterilerin kripto varlıklarının mülkiyet haklarını korumak için yeterli düzenlemelere sahip olmalıdır. İş modelinin bir parçası olarak fon tutmaları gerekiyorsa, bu fonlar kredi kurumu veya bir merkez bankasında saklanmalıdır. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, sundukları kripto varlık hizmetleriyle bağlantılı ödeme işlemleri gerçekleştirmek için yalnızca ödeme kuruluşu olarak yetkilendirilmiş olmaları durumunda ödeme işlemleri gerçekleştirebilmelidir.
(59) Sağladıkları hizmet türlerine bağlı olarak ve her hizmet türünün yarattığı özel riskler nedeniyle, kripto varlık hizmet sağlayıcıları, bu hizmetlere özgü gereksinimlere tabi olmalıdır. Üçüncü şahıslar adına kripto varlıkların saklanması ve yönetimi hizmetini sunan kripto varlık hizmet sağlayıcıları, müşterileriyle zorunlu sözleşme hükümlerine sahip bir sözleşme ilişkisi kurmalı ve bir saklama politikası oluşturup uygulamalıdır. Bu kripto varlık hizmet sağlayıcıları ayrıca, bir siber saldırı, hırsızlık veya herhangi bir işlev bozukluğu gibi bir BİT ile ilgili olaydan kaynaklanan herhangi bir hasardan sorumlu tutulmalıdır.
(60) Kripto varlık piyasalarının düzenli bir şekilde işlemesini sağlamak için, kripto varlık ticaret platformu işleten kripto varlık hizmet sağlayıcıları, ayrıntılı işletim kurallarına sahip olmalı, sistem ve prosedürlerinin yeterince dayanıklı olmasını sağlamalı ve kripto varlık piyasasına uyarlanmış ön ve son işlem şeffaflık gereksinimlerine tabi olmalıdır. Kripto varlık ticaret platformu işleten kripto varlık hizmet sağlayıcıları, ticaret platformlarında gerçekleştirilen işlemlerin DLT’de hızlı bir şekilde sonuçlandırılmasını ve kaydedilmesini sağlamalıdır. Kripto varlık ticaret platformu işleten kripto varlık hizmet sağlayıcıları ayrıca, sağladıkları hizmetler için şeffaf bir ücret yapısına sahip olmalı ve piyasa suistimali veya düzensiz ticaret koşullarına katkıda bulunabilecek emirlerin verilmesini önlemek için uygun önlemleri almalıdır.
(61) Tüketici korumasını sağlamak amacıyla, kripto varlık hizmet sağlayıcıları, fiat para birimleri veya diğer kripto varlıklarla kripto varlık ticaretini kendi sermayeleriyle yaparken, ayrımcı olmayan bir ticaret politikası oluşturmalıdır. Bu sağlayıcılar, satın almak veya satmak istedikleri kripto varlıklar için fiyat tekliflerini veya fiyat belirleme yöntemlerini yayımlamalıdır. Ayrıca, son işlem şeffaflık gereksinimlerine tabi olmalıdırlar. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, üçüncü şahıslar adına kripto varlık alım satım emirlerini yerine getirirken, bir uygulama politikası oluşturmalı ve her zaman müşterileri için mümkün olan en iyi sonucu elde etmeyi hedeflemelidir. Müşteri emirlerine ilişkin bilgilerin çalışanları tarafından kötüye kullanılmasını önlemek için tüm gerekli adımları atmalıdırlar. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, emirleri alırken ve bu emirleri diğer kripto varlık hizmet sağlayıcılarına iletirken, bu emirlerin hızlı ve doğru bir şekilde gönderilmesi için prosedürler uygulamalıdır. Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, emirlerin belirli bir ticaret platformuna veya başka bir kripto varlık hizmet sağlayıcısına iletilmesi için herhangi bir mali veya mali olmayan fayda sağlamamalıdır.
(62) Kripto varlık hizmet sağlayıcıları, potansiyel kullanıcılara kripto varlıkları yerleştirirken, bu hizmeti nasıl gerçekleştireceklerine ilişkin bilgileri, bir sözleşme yapılmadan önce bu kişilere iletmelidir. Ayrıca, bu faaliyetlerden kaynaklanabilecek çıkar çatışmalarını önlemek için özel önlemler almalıdırlar.
(63) Tüketici korumasını sağlamak amacıyla, kripto varlıklar hakkında danışmanlık hizmeti sunan kripto varlık hizmet sağlayıcıları, ister üçüncü bir tarafın talebi üzerine ister kendi inisiyatifleriyle olsun, müşterilerinin deneyim, bilgi, hedefler ve kayıpları göğüsleyebilme yeteneklerini önceden değerlendirmelidir. Müşteriler, kripto varlık hizmet sağlayıcılarına deneyimleri, bilgileri, hedefleri ve kayıpları göğüsleyebilme yetenekleri hakkında bilgi vermezlerse veya bu müşterilerin yeterli deneyim ya da bilgiye sahip olmadıkları ya da riskleri anlamak veya kayıpları göğüslemek için yeterli kapasiteye sahip olmadıkları açıkça görülüyorsa, kripto varlık hizmet sağlayıcıları bu müşterileri, ilgili kripto varlık veya kripto varlık hizmetlerinin onlar için uygun olmayabileceği konusunda uyarmalıdır. Danışmanlık hizmeti sağlarken, kripto varlık hizmet sağlayıcıları, müşterinin ihtiyaçlarını ve taleplerini özetleyen ve verilen tavsiyeleri içeren bir rapor hazırlamalıdır.
(64) Kripto varlık piyasalarına olan güveni artırmak ve piyasa bütünlüğünü sağlamak amacıyla, kripto varlık ticaret platformlarında işlem gören kripto varlıklarla ilgili piyasa suistimalini caydıracak kurallar getirilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, kripto varlık ihraççıları ve kripto varlık hizmet sağlayıcıları genellikle KOBİ niteliğinde oldukları için, Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin 596/2014 sayılı Düzenlemesi’nin (Piyasa Suistimali Düzenlemesi) tüm hükümlerini bu kuruluşlara uygulamak orantısız olacaktır.[11] Bu nedenle, kripto varlıklarla ilgili piyasa suistimalini engellemek amacıyla, içeriden öğrenenlerin ticareti, içeriden bilgi ifşası ve piyasa manipülasyonu gibi davranışları yasaklayan özel kurallar getirilmelidir. Bu kurallar, kripto varlıkların kripto varlık ticaret platformlarında işlem gördüğü durumlarda uygulanmalıdır.
(65) Kripto varlık ihraçlarını, varlık-referanslı tokenler veya elektronik para tokenleri ihraçlarını ve kripto varlık hizmet sağlayıcılarını denetlemek için yetkili otoritelere yeterli yetkiler verilmelidir. Bu yetkiler, kripto varlık ihraçlarını veya kripto varlık hizmetlerinin sunulmasını askıya alma veya yasaklama ve piyasa suistimali kurallarının ihlalini soruşturma yetkilerini içermelidir. Kripto varlık piyasalarının sınır ötesi doğası göz önüne alındığında, yetkili otoriteler, kripto varlıkları düzenleyen yasal çerçevenin ihlallerini tespit etmek ve engellemek için birbirleriyle işbirliği yapmalıdır. Yetkili otoriteler ayrıca, kripto varlık ihraççılarına, varlık-referanslı token ihraççılarına veya elektronik para token ihraççılarına ve kripto varlık hizmet sağlayıcılarına yaptırım uygulama yetkisine sahip olmalıdır.
(66) Varlık-referanslı tokenler, sınır ötesi işlemlerde değişim aracı olarak kullanılabilir ve büyük hacimlerde ödeme işlemleri yapabilir. Üye Devletler arasında denetim tahkikinden kaçınmayı önlemek amacıyla, bu varlık-referanslı token ihraççılarının denetimi görevi EBA’ya verilmelidir. Varlık-referanslı tokenler önemli olarak sınıflandırıldığında, bu denetim EBA tarafından gerçekleştirilmelidir.
(67) EBA, önemli varlık-referanslı token ihraççılarının denetimi için bir denetim koleji oluşturmalıdır. Bu ihraççılar, genellikle, bu tür kripto varlıkların ihracı, transferi ve sahiplerine dağıtımı için gerekli hizmetleri sağlayan bir ağın merkezinde yer almaktadır. Denetim koleji üyeleri, rezerv varlıkların saklanmasını sağlayan kuruluşların yetkili otoritelerini, varlık-referanslı tokenlerin işlem gördüğü kripto varlık ticaret platformlarını işleten kuruluşların yetkili otoritelerini ve varlık-referanslı tokenlerin sahipleri adına saklanmasını ve yönetilmesini sağlayan kripto varlık hizmet sağlayıcılarının yetkili otoritelerini içermelidir. Denetim koleji, üyeleri arasında işbirliğini ve bilgi alışverişini kolaylaştırmalı ve denetim önlemleri veya önemli varlık-referanslı token ihraççılarının yetkilendirilmesiyle ilgili değişiklikler konusunda bağlayıcı olmayan görüşler sunmalıdır.
(68) 2009/110/EC sayılı Direktif uyarınca denetimden sorumlu olan yetkili otoriteler, elektronik para token ihraççılarını denetlemelidir. Ancak, önemli elektronik para tokenlerinin ödeme aracı olarak yaygın kullanımı ve finansal istikrar için yaratabileceği riskler göz önüne alındığında, önemli elektronik para token ihraççılarının çift denetimi gerekmektedir. Bu denetim, hem yetkili otoriteler hem de EBA tarafından yapılmalıdır. EBA, bu Düzenleme kapsamında önemli elektronik para tokenleri için belirlenen ek gereksinimlere uyumlarını denetlemelidir.
(69) EBA, önemli elektronik para token ihraççıları için bir denetim koleji oluşturmalıdır. Önemli elektronik para token ihraççıları, genellikle bu tür kripto varlıkların ihracı, transferi ve sahiplerine dağıtımı için gerekli hizmetleri sağlayan bir ağın merkezinde yer alır. Önemli elektronik para token ihraççıları için denetim koleji üyeleri, bu tokenlerin işlem gördüğü kripto varlık ticaret platformlarını işleten kuruluşların yetkili otoritelerini ve sahipleri adına önemli elektronik para tokenlerinin saklanmasını ve yönetilmesini sağlayan kripto varlık hizmet sağlayıcılarının yetkili otoritelerini içermelidir. Önemli elektronik para token ihraççıları için denetim koleji, üyeleri arasında işbirliğini ve bilgi alışverişini kolaylaştırmalı ve yetkilendirme değişiklikleri veya denetim önlemleri hakkında bağlayıcı olmayan görüşler sunmalıdır.
(70) Önemli varlık-referanslı token ihraççılarını denetlemek için, EBA’nın yerinde denetim yapma, denetim önlemleri alma ve para cezaları uygulama yetkisi olmalıdır. EBA ayrıca, önemli elektronik para token ihraççılarının bu Düzenleme kapsamında belirlenen ek gereksinimlere uyumlarını denetleme yetkisine sahip olmalıdır.
(71) EBA, önemli varlık-referanslı token ihraççıları ve önemli elektronik para token ihraççıları üzerinde denetim yaparken ortaya çıkan maliyetlerini karşılamak için bu ihraççılardan ücret almalıdır. Önemli varlık-referanslı token ihraççıları için ücret, rezerv varlıklarının büyüklüğüne orantılı olmalıdır. Önemli elektronik para token ihraççıları için ücret, alınan fonların miktarına orantılı olmalıdır.
(72) Bu Düzenleme’nin bir parçası olarak, tanımları piyasa ve teknolojik gelişmelere uyarlamak, önemli varlık-referanslı tokenlerin veya önemli elektronik para tokenlerinin sınıflandırılması için kriter ve eşik değerleri belirlemek ve EBA’nın denetim ücretlerini belirlemek üzere, TFEU’nun 290. maddesi uyarınca yetkiler Komisyona devredilmelidir. [12] Komisyon, hazırlık çalışmaları sırasında, uzman seviyesinde istişareler de dahil olmak üzere, uygun istişareler gerçekleştirmelidir. Özellikle, Komisyon, yetki devrine ilişkin uygulama çalışmaları sırasında Parlamento ve Konsey’e, Üye Devletlerin uzmanlarına verilen tüm belgeleri aynı zamanda vermeli ve bu uzmanların Komisyon uzman gruplarının toplantılarına katılımını sağlamalıdır.
(73) Bu Düzenleme’nin tutarlı bir şekilde uygulanmasını teşvik etmek ve Birlik genelinde yatırımcı ve tüketici korumasını sağlamak amacıyla, teknik standartların geliştirilmesi gerekmektedir. Bu tür teknik standartların geliştirilmesi, yetki ve politika seçimleri içermeyen uzmanlık gerektiren teknik standartları geliştirmek için EBA ve ESMA’ya verilmelidir. Bu standartların geliştirilmesi, daha sonra Komisyona sunulmalıdır.
(74) Komisyon, kredi kuruluşları tarafından ihraç edilen varlık-referanslı tokenler için kripto varlık beyaz kitaplarının onaylanması prosedürüne ilişkin teknik standartları, varlık-referanslı token ihraççısı olarak yetkilendirme başvurusunda sunulacak bilgilere, sermaye gereksinimlerinin hesaplanmasına yönelik metodolojiye, varlık-referanslı token ihraççıları için yönetim düzenlemelerine, ihraççı sermayesindeki nitelikli payların değerlendirilmesi için gerekli bilgilere, çıkar çatışması prosedürlerine, varlık-referanslı token ihraççılarının yatırım yapabileceği varlık türlerine, likidite sağlama yükümlülüklerine, şikayet yönetimi prosedürlerine, önemli varlık-referanslı tokenler ve önemli elektronik para token ihraççıları için denetim koleji işleyişine ve kripto varlık hizmet sağlayıcısının sermayesindeki nitelikli payların değerlendirilmesi, yetkili otoriteler, EBA ve ESMA arasında bilgi alışverişi ve üçüncü ülkelerle işbirliği konularına ilişkin teknik standartları geliştirmelidir. Komisyon, bu düzenleyici teknik standartları, TFEU’nun 290. maddesi uyarınca ve Avrupa Parlamentosu ve Konsey’in 1093/2010 sayılı Yönetmeliği’nin 10 ila 14. Maddeleri [13] ile 1095/2010 sayılı Yönetmeliği’nin 10 ila 14. Maddeleri [14] uyarınca kabul etmelidir.
(75) Komisyon, EBA ve ESMA tarafından geliştirilen, kripto varlık beyaz kitapları için makine tarafından okunabilir formatlar, varlık-referanslı token ihraççısı olarak yetkilendirme başvurusu için standart formlar, şablonlar ve prosedürler, yetkili otoriteler arasında ve yetkili otoriteler, EBA ve ESMA arasında bilgi alışverişi için standart formlar ve şablonlara ilişkin uygulama teknik standartlarını kabul etme yetkisine sahip olmalıdır. Komisyon, bu uygulama teknik standartlarını, TFEU’nun 291. maddesi uyarınca [15] ve Avrupa Parlamentosu ve Konsey’in 1093/2010 sayılı Yönetmeliği’nin 15. maddesi ile 1095/2010 sayılı Yönetmeliği’nin 15. maddesi uyarınca uygulama işlemleri yoluyla kabul etmelidir.
(76) Bu Yönetmelik’in amaçları, yani kripto varlık ihraççılarına ve kripto varlık hizmet sağlayıcılarına uygulanan yasal çerçevede parçalanmayı önlemek ve kripto varlık piyasalarının düzgün işleyişini sağlarken yatırımcı koruması, piyasa bütünlüğü ve finansal istikrarı sağlamak, Üye Devletler tarafından yeterince gerçekleştirilemez. Bunun yerine, daha geniş bir sınır ötesi kripto varlık ve kripto varlık hizmet sağlayıcıları piyasasının gelişebileceği bir çerçeve oluşturmak amacıyla Birlik düzeyinde daha iyi bir şekilde gerçekleştirilebilir. Birlik, bu amaçlara ulaşmak için ölçümler yapabilir. Bu Yönetmelik, TFEU’nun 5. maddesi uyarınca orantılılık ilkesine uygun olarak, bu amaçları gerçekleştirmek için gerekli olanın ötesine geçmez. [16]
(77) Bu Yönetmelik’in yürürlüğe girmesinden önce ihraç edilmiş kripto varlıklarla ilgili hizmet ve faaliyetlerde bulunan piyasa katılımcılarını etkilememek amacıyla, bu tür kripto varlıkları ihraç edenler, kripto varlık beyaz kitabı yayımlama zorunluluğundan ve diğer uygulanabilir gerekliliklerden muaf tutulmalıdır. Ancak, bu geçici hükümler, varlık-referanslı token ihraççıları, elektronik para token ihraççıları veya kripto varlık hizmet sağlayıcıları için geçerli olmamalıdır. Bu taraflar, bu Yönetmelik’in yürürlüğe girmesinden itibaren mümkün olan en kısa sürede yetkilendirme almalıdır.
(78) İhbarcılar, yetkili otoritelerin bu Yönetmelik’in ihlallerini tespit etmelerine ve yaptırım uygulamalarına yardımcı olabilecek yeni bilgileri yetkili otoritelerin dikkatine sunabilir. Bu nedenle, bu Yönetmelik, ihbarcıların yetkili otoriteleri bu Yönetmelik’in fiili veya potansiyel ihlalleri konusunda bilgilendirebilmeleri ve misillemeden korunabilmeleri için uygun düzenlemelerin mevcut olmasını sağlamalıdır. Bu amaçla, Avrupa Parlamentosu ve Konsey’in 2019/1937 sayılı Yönetmeliği (AB) değiştirilmeli ve bu Yönetmelik’in ihlallerine de uygulanabilir hale getirilmelidir. [17]
(79) Bu Yönetmelik’in uygulanma tarihinin, düzenleyici teknik standartların, uygulama teknik standartlarının ve belirli unsurları netleştiren yetki devrine ilişkin işlemlerin kabul edilmesine olanak tanımak amacıyla 18 ay ertelenmesi gerekmektedir.
[1] Avrupa Birliği. (2016). Avrupa Birliği’nin İşleyişine Dair Anlaşma. Erişim Linki: https://www.ab.gov.tr/files/pub/antlasmalar.pdf
[2] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2014). 2014/65/EU sayılı Direktif. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A32014L0065
[3] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2009). 2009/110/EC sayılı Direktif. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A32009L0110
[4] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2013). 575/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Tüzüğü. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A32013R0575
[5] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2011). 2011/83/EU sayılı Direktif. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A32011L0083
[6] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2005). 2005/29/EC sayılı Direktif. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A32005L0029
[7] Konsey. (1993). 93/13/EEC sayılı Direktif. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A31993L001
[8] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2013). 575/2013 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönetmeliği. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A32013R0575
[9] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2013). 2013/36/EU sayılı Direktif. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A32013L0036
[10] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2002). 2002/65/EC sayılı Direktif. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A32002L0065
[11] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2014). 596/2014 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Düzenlemesi (Piyasa Suistimali Düzenlemesi). Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A32014R0596
[12] Avrupa Birliği. (2012). Avrupa Birliği’nin Çalışma Yöntemi Üzerine Antlaşma (TFEU) – Madde 290. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/eli/treaty/tfeu_2016/art_290/oj
[13] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2010). 1093/2010 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönetmeliği (Bankacılık Denetimi Yönetmeliği). Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A32010R1093
[14] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2010). 1095/2010 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönetmeliği (Kurumlararası Yetki Yönetmeliği). Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/TR/TXT/?uri=CELEX%3A32010R1095
[15] Avrupa Birliği. (2016). Avrupa Birliği’nin Çalışma Yöntemi Üzerine Antlaşma (TFEU) – Madde 291. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A12016E291
[16] Avrupa Birliği. (2012). Avrupa Birliği’nin Çalışma Yöntemi Üzerine Antlaşma (TFEU) – Madde 5. Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A12012E005
[17] Avrupa Parlamentosu ve Konseyi. (2019). 2019/1937 sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Yönetmeliği (Gizlilik ve Bilgi Koruma Yönetmeliği). Erişim Linki: https://eur-lex.europa.eu/eli/dir/2019/1937/oj